رسیدگی به شکایات
آشنایی مختصری با قانون مجازات اسلامی در خصوص شکایات و خطاهای پزشکی :
در بحث تعامل با بیمار که یکی از محورهای حاکمیت بالینی به شمار می رود ، در خصوص نحوه برقراری روابط حرفه ای تیم بالینی با بیمار و همراهان در حین ارائه خدمت ، مواردی رخ می دهد که می تواند منجر به شکایت ، دادخواهی و نارضایتی بیماران از پزشک معالج و یا کادر درمانی شود .
این امر از یک سو ریشه در عدم موفقیت در برقراری ارتباط صحیح و مناسب با بیمار و همراهانش و از سوئی دیگر متأثر از عوامل مختلفی نظیر سطح سواد و دانش و توقع بیمار ، رسانه های جمعی ، شرکت های بیمه ، وکلا ، تنزل موقعیت اجتماعی پزشکان ، افزایش تعداد دانش آموختگان رشته های گروه پزشکی و روی آوردن گروهی از پزشکان و وابستگان به حرف پزشکی به انجام اعمال خلاف قانون در جهت افزایش درآمد است .
آشنایی پزشکان و صاحبان حرف پزشکی به قانون به ویژه قانون مجازات اسلامی ، می تواند در کاهش بروز این شکایات و نارضایتی های به وجود آمده از بیماران ، مؤثر واقع شود .
قوانین مرتبط با خطاهای پزشکی در قانون مجازات اسلامی در صورتی که پزشک به عنوان متهم باشد به 5 دسته تقسیم می شود :
1- صدور گواهی های خلاف واقع
2- فاش کردن اسرار پزشکی
3- قصور پزشکی
4- عدم اخذ برائت و رضایت
5- سقط جنین
در خصوص حفظ اسرار پزشکی که یکی از مصادیق تعامل با بیمار محسوب می شود باید دانست که :
« راز پزشکی عبارت است از آن چه خود بیمار به پزشک در مورد خودش می گوید خواه در برابر سؤال پزشک باشد یا به عنوان شرح بیماری و یا آنچه که پزشک با معاینه بیمار و یا در منزل و یا در محل بستری شدن مشاهده می کند . اسرار خانوادگی نیز جزء اسرار پزشکی محسوب می شود .
علاوه بر پزشک، تمام کسانی که با او در محل کار وی با او همکاری دارند نیز موظف به حفظ اسرار پزشکی هستند . ولی در بین این افراد وابستگان به حرف پزشکی از قبیل پرستار و ماما و غیره که خود دارای مسئولیت حرفه ای هستند ، خودشان پاسخگو بوده ، اما مسئولیت سایر افراد با پزشکی است که آن ها را به کار گمارده است »
در رویه های قانونی و پزشکی ما ، حفظ اسرار پزشکی تا جایی که لطمه به جامعه و افراد دیگر نزند ، لازم است . حفظ اسرار پزشکی در مقابل سؤالات مقامات قضایی و انتظامی یک نوع پوشیده داشتن جرم و کمک به مجرم تلقی می شود